Zdrowie kobiet po 40 roku życia – co musisz wiedzieć
Na pytania korespondenta odpowiada Irina Vyacheslavovna Savelyeva, doktor nauk medycznych, kierownik oddziału położnictwa i ginekologii nr 1 Państwowego Uniwersytetu Medycznego w Omsku, główny niezależny specjalista w dziedzinie położnictwa i ginekologii Ministerstwa Zdrowia regionu omskiego.
– Irina Wiaczesławowna, jakie zmiany zachodzą w ciele kobiety po 40 i 45 latach? Z czym są powiązane?
– Najbardziej podstawową rzeczą, jaka dzieje się w tym wieku, jest spadek hormonów, spadek zawartości wszystkich hormonów w organizmie: estrogenów, progesteronu, androgenów. Oznacza to, że kobieta wchodzi w menopauzę. Co to jest?
Okres przekwitania to okres okołomenopauzalny, czyli pre-, postmenopauza i sama menopauza.
Menopauza to trwałe ustanie miesiączki, jest to ostatnia samodzielna miesiączka, spowodowana związanym z wiekiem osłabieniem i „wyłączeniem” funkcji hormonalnej i rozrodczej jajników. Postmenopauza to okres w życiu kobiety rok po jej ostatniej miesiączce.
Początek menopauzy jest nieunikniony, dotyczy wszystkich kobiet: kogoś w wieku 40 lat, kogoś w wieku 50 lat, kogoś w wieku 55 lat. Niestety dzisiaj mamy do czynienia z sytuacją, w której menopauza staje się coraz młodsza – diagnozujemy zespół przedwczesnego wyczerpania funkcji jajników już w 32 (!) latach. Przyczynami tego mogą być zarówno czynniki stosunkowo zrozumiałe (słaba ekologia, nieprzestrzeganie zdrowego stylu życia i zaburzona kultura żywieniowa), jak i słabo rozumiane w społeczeństwie przyczyny fizjologiczne. W szczególności współczesna kobieta zmieniła swój stosunek do porodu. Tutaj najwyraźniej powinienem trochę poruszyć fizjologię kobiecego ciała. Faktem jest, że w okresie ontogenezy (to znaczy podczas ciąży dziewczynki przez ciężarną matkę) w macicy w jajnikach przyszłej dziewczynki tworzy się całkowicie pewna liczba pęcherzyków – struktur, które są odpowiedzialne za tworzenie jaja, noszenie ciąży, a zatem – i “brak kulminacji”. A za życia dziewczynki te same mieszki włosowe nie są już formowane, a jedynie konsumowane. Od pierwszej miesiączki w każdym cyklu „tracimy” jeden pęcherzyk. Niestety, nikt nie zna ich rezerwy pęcherzykowej. Okazuje się więc, że niektórzy z nas mają wystarczającą ilość mieszków włosowych przed 52 rokiem życia, podczas gdy komuś w wieku 30 lat już „zabrakło”. Nasze mamy i babcie rodziły wiele dzieci i miesiączkowały, może najwyżej 50 razy w całym swoim życiu. A teraz liczba miesiączek sięga około 400-450. Prowadzi to do osłabienia funkcji jajników, szybkiego zużycia tej samej rezerwy pęcherzykowej, aw rezultacie do wczesnej menopauzy.
Co więcej, jeśli kobieta urodzi dziewczynkę, to jest odpowiedzialna nie tylko za nią, ale także za następne pokolenie – pokolenie swoich wnuków. Powodem jest właśnie to, że ciało matki jest odpowiedzialne za folikulogenezę przyszłej dziewczynki, a w konsekwencji za jej zdrowie reprodukcyjne.
– Jakie są główne oznaki nadchodzącej menopauzy? Na co przede wszystkim powinna zwrócić uwagę kobieta, aby zrozumieć, że w jej ciele rozpoczęła się związana z wiekiem restrukturyzacja?
– Pierwsze “dzwonki” to opóźnienie miesiączki na tydzień, przez 10 dni, przez miesiąc. Okresowo pojawiają się uderzenia gorąca, pocenie się, nagłe ataki tachykardii, wzrost ciśnienia krwi. Jeśli te objawy zaczną się pojawiać, należy skonsultować się z ginekologiem. I tutaj ważne jest, aby wiedzieć, że najpoważniejsze konsekwencje menopauzy są odległe. Rozpoczynają się 3-5 lat po ostatniej miesiączce. Mogą wystąpić lub nasilić się choroby układu krążenia, osteoporoza, zapalenie stawów, artroza, zaburzenia funkcji poznawczych (pogorszenie pamięci, snu itp.), problemy z układem moczowo-płciowym (nietrzymanie moczu, suchość pochwy). Bez względu na to, jak wyraźne są „uderzenia gorąca” (mogą być całkowicie nieobecne), nadal będą występować odległe objawy.
– Czy to możliwe i, co najważniejsze, czy kobieta musi radzić sobie z nieprzyjemnymi objawami menopauzy?
– Jest to konieczne – to poprawia jakość życia. W ciele kobiety występuje niedobór hormonów płciowych. Dlaczego więc miałaby odmawiać sobie, aby zrekompensować ten brak? Chciałbym narysować analogię z brakiem hormonów tarczycy w organizmie – najbardziej zrozumiały przykład, ponieważ nasz region jest pod tym względem endemiczny. W końcu uzupełnienie braku hormonów tarczycy nie powoduje u nikogo odrzucenia? W razie potrzeby endokrynolog pomaga dobrać odpowiednie leki hormonalne w odpowiednich dawkach. To samo dotyczy naszego przypadku. Jeśli mówimy o uzupełnieniu braku hormonów płciowych, to pomaga ginekolog. Nie można samemu przyjść do apteki i poprosić farmaceutę o jakiekolwiek leki hormonalne! Samoleczenie w tym przypadku może prowadzić do nieprzewidzianych konsekwencji i komplikacji w kobiecym ciele.
Jak długo może trwać menopauza u kobiety?
– 10 lat lub więcej. Dla każdego przebiega inaczej. Hormonalną terapię menopauzalną możemy przepisać tylko wtedy, gdy kobieta ma mniej niż 60 lat i nie więcej niż 10 lat po menopauzie. Im szybciej rozpocznie się ta terapia, tym większa szansa na zapobieganie powikłaniom. Biorąc pod uwagę fakt, że po 3 – 5 latach pojawiają się objawy zespołu menopauzalnego, w tym czasie pierwotne powołanie terapii hormonalnej traci swoje prawdziwe znaczenie, tj. nie można już zapobiegać chorobom układu krążenia, osteoporozie itp. Dlatego też rozpoczęcie tego leczenia jest potrzebne, gdy pojawią się pierwsze objawy nadchodzącej menopauzy, a wtedy będzie skuteczne. Oczywiście do każdej kobiety podchodzimy indywidualnie. Hormonalna terapia menopauzalna jest dziś prowadzona przede wszystkim jako profilaktyka zaburzeń sercowo-naczyniowych, osteoporotycznych, moczowo-płciowych, a nie jako sposób na pomoc kobiecie w radzeniu sobie z objawami autonomicznymi, które przeszkadzają jej w tym okresie przejściowym.
– Czy kobieta w okresie premenopauzy i menopauzy może zajść w ciążę; uprawiać seks bez zabezpieczenia?
– Regularne miesiączki, objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego w wieku 45 – 55 lat mogą wskazywać na możliwą owulację. U kobiet po 50. roku życia z regularnymi cyklami menstruacyjnymi antykoncepcję należy stosować przez rok po ostatniej miesiączce. U kobiet w wieku poniżej 50 lat antykoncepcję należy stosować przez 2 lata po ostatniej miesiączce.
– Jak często kobiety po 40 roku życia powinny odwiedzać ginekologa? Jakie egzaminy zdać?
– Zdecydowanie raz w roku. Rozmazy cytologiczne (test PAP) należy wykonywać 1 raz na 3 lata. Badanie ultrasonograficzne (zwane dalej USG) narządów płciowych (1 raz w roku), USG gruczołów sutkowych (1 raz w roku) – raz w roku).
Ponadto w okresie menopauzy kobieta nie powinna zaniedbywać badań lekarskich. Musi kontrolować krew – zrobić szczegółowe badanie krwi, USG jamy brzusznej, EKG.
– Kobiety często przybierają na wadze w okresie menopauzy. Z czym to się wiąże i jak radzić sobie z nadwagą?
– To normalne. Przyrost masy ciała występuje na tle niedoboru estrogenów średnio około 2 kg rocznie. W takich przypadkach kobiety muszą poważnie zmienić swój styl życia: stosować zbilansowaną dietę, więcej się ruszać, chodzić. Odpowiednio dobrana terapia estrogenowa zatrzymuje tycie. Jednak powinno być przeprowadzane tylko w porozumieniu z ginekologiem.
W średniowieczu, jeśli ktoś zapomniał ze szkolnego programu nauczania, wiek bliższy czterdziestce był już uważany za wiek dojrzałości. Średnia długość życia wynosiła plus minus trzydzieści lat. Tak więc kobiety po 40 roku życia były już praktycznie starszymi paniami.
Ale od tego czasu pod mostem przepłynęło dużo wody, medycyna posunęła się daleko do przodu, a wymiana w czwartej dekadzie nie wydaje się teraz dla nikogo czymś nadprzyrodzonym.
Co więcej, kilka lat temu Światowa Organizacja Zdrowia oficjalnie zrewidowała normy wieku – młodość według lekarzy trwa teraz nawet 44 lata!
Nie zmienia to jednak praw natury. I mówią, że bliżej czterdziestki kobiece ciało zaczyna szybką restrukturyzację. Zapewne znasz się na uporczywym dodawaniu kilogramów i bolesnych cekce (ze względu na suchość w pewnym miejscu). Ale jakie jeszcze zmiany zachodzą w organizmie po 39 roku życia?
Nadmierne wypadanie włosów
Włosy stają się cieńsze z wiekiem, co jest szczególnie zauważalne po czterdziestce. Dlaczego to się dzieje? Ze względu na okres okołomenopauzalny, czyli okres przedmenopauzalny, który zwykle zaczyna się od tych lat, aw niektórych przypadkach nawet wcześniej.
A włosy wypadają wszędzie. To, szczerze mówiąc, jest nawet do pewnego stopnia plusem, nie trzeba np. tak często golić nóg. Rzadkie włosy stają się w intymnym miejscu. To dobrze czy źle? Ty decydujesz.
W każdym razie współczesna nauka oferuje wiele sposobów na zatrzymanie wypadania włosów na głowie. Jeśli martwisz się o inne miejsca, uspokój się. Wypadanie włosów to proces długotrwały i stopniowy. Rozpoczyna się na kilka lat przed menopauzą i stopniowo postępuje.
ZMIANY MOGĄ WPŁYWAĆ NA MÓZG
Wydaje się, że pamiętasz jakieś wydarzenie, ale wciąż jakoś niejasno. Pamiętanie o wszystkich planach na dany dzień może być dla ciebie trudne. A tak przy okazji, jak nazywała się ta aktorka z twojego ulubionego serialu? To wszystko, kręcenie się na języku .
To nie tylko normalny proces starzenia, to normalny proces starzenia się kobiet. W dwóch obszarach mózgu odpowiedzialnych za pamięć mamy receptory estrogenowe. A im mniej estrogenu pozostaje w kobiecym ciele, tym więcej zmian strukturalnych zachodzi w tych obszarach mózgu. Pierwszym regionem jest hipokamp, ośrodek pamięci w naszym mózgu. A drugi to kora przedczołowa mózgu, która jest odpowiedzialna za organizowanie informacji tak, aby były lepiej zapamiętywane.
Estrogen zwiększa również poziom acetylocholiny, neuroprzekaźnika, który umożliwia tworzenie nowych wspomnień.
Co można z tym zrobić? Dobrą wiadomością jest to, że twoje zapomnienie jest tymczasowe. Mózg jest w stanie zrekompensować skutki menopauzy, po prostu przystosowuje się do niskiego poziomu estrogenów. Możesz zdecydować się na ostry okres terapii estrogenowej, ale czy warto? Aktywność hipokampa przy takiej terapii oczywiście wzrasta, ale tymczasowe problemy z pamięcią nie są wystarczającym powodem do terapii hormonalnej.
CYKL MIESIĘCZNY STAJE SIĘ NIEREGULARNY
Byłoby miło, gdyby ilość estrogenu zmniejszała się stopniowo, ale niestety jest to proces bardzo nieprzewidywalny. Po rozpoczęciu okresu okołomenopauzalnego jajniki mogą co miesiąc wytwarzać różne ilości estrogenu. Od tego cykl menstruacyjny staje się niestabilny – 25 dni, 26, 28. Czasami różnica jest jeszcze bardziej znacząca. Okresy mogą być bardzo obfite, a następnym razem możesz ich nawet nie zauważyć. Jednym słowem chaos.
Jeśli ta nieprawidłowość cię denerwuje, zasięgnij porady lekarza. Sytuację można skorygować za pomocą antykoncepcji hormonalnej.
Możliwe problemy z pęcherzem
Problemy z nietrzymaniem moczu mogą wystąpić również u kobiet po 40 roku życia. Z powodu spadku poziomu estrogenów osłabiają się mięśnie pęcherza i mięśnie podtrzymujące cewkę moczową, co może prowadzić do wycieku.
Na szczęście istnieją różne sposoby radzenia sobie z nietrzymaniem moczu. Sprawdzają się zarówno w sytuacjach stresowych (wyciek podczas ćwiczeń czy śmiechu), jak i w przypadku silnej potrzeby oddania moczu (gdy nie masz czasu pobiec do toalety).
ZAKAŻENIA UKŁADÓW MOCZOWYCH TO DUŻO WIĘCEJ
Ze względu na niski poziom estrogenów, problemy poniżej pasa są powszechne, a infekcje dróg moczowych występują częściej z powodu spadku poziomu estrogenów po menopauzie. W końcu pełni funkcję ochronną, zapobiegając aktywności bakterii chorobotwórczych. Z problemem częstych infekcji boryka się 60-70% wszystkich kobiet po menopauzie.
Eksperci zalecają stosowanie kremu estrogenowego. Stosowanie miejscowe nie jest tak niebezpieczne jak pełnoprawna terapia hormonalna – przy niskich dawkach tylko niewielka ilość estrogenu dostaje się do krwioobiegu. Twój lekarz pomoże ci określić minimalną dawkę, a estrogen nie wpłynie na całe twoje ciało. Stosowany miejscowo pomoże przywrócić normalne funkcjonowanie układu moczowego, zmniejszając ryzyko infekcji.
Interesujące jest to,
Do tej pory uważano, że szczyt aktywności seksualnej kobiet występuje u niektórych w wieku 30 lat, au innych w wieku 45 lat. O tym ostatnim narodziło się nawet powiedzenie: „W wieku czterdziestu pięciu lat kobieta znów jest jagodą ”. Jednak albo czas dokonuje własnych korekt, albo eksperymenty i ich analizy są przeprowadzane co roku dokładniej, ale „wiek szczytowy” okazał się zupełnie inny dla kobiet.
Według nowego badania najlepsze wyniki osiągają kobiety po czterdziestce.
I oczywiście eksperci byli niezmiernie zaskoczeni, że najmniej aktywne pod względem seksu okazały się dziewczęta, które mają najkorzystniejszy wiek rozrodczy – około 25 lat.
Naukowcy uważają, że wynika to z tzw. zegara biologicznego: kobiety po 40 roku życia uświadamiają sobie, że mają coraz mniej czasu na poczęcie dziecka, dlatego zaczynają zachowywać się aktywniej, stają się bardziej zrelaksowane i gotowe do częstszego współżycia seksualnego .
